Aby pewnie poruszać się na rynku pracy w Polsce, dobrze jest znać rodzaje umów, przysługujące pracownikom przywileje i obowiązki, jakie muszą wypełniać względem pracodawcy. Każda umowa rządzi się swoimi prawami. O czym powinien wiedzieć przyszły doradca klienta?
Rodzaj umowy
Przeglądając oferty pracy, możemy natrafić na różne rodzaje umów. W zależności od stanowiska, zakresu obowiązków, miejsca i czasu wykonywania zadań oraz kilku innych kwestii pracodawcy proponują umowę o dzieło, umowę zlecenie albo umowę o pracę. Możemy także znaleźć ofertę kontraktu B2B. Każde z tych rozwiązań ma swoje wady i zalety.
W przypadku ofert na stanowisku doradca klienta najprawdopodobniej przyjdzie nam wybrać między umową o pracę a kontraktem B2B. Często decyzja należy do kandydata, warto więc sprawdzić, co się wiąże z każdą z tych opcji. Umowa B2B oznacza, że za pracę będziemy wystawiać faktury, co wymaga założenia własnej działalności gospodarczej. Prowadzenie firmy daje możliwość sporych zarobków, ale generuje comiesięczne koszty – m.in. na usługi księgowe, składki do ZUS-u i podatek dochodowy. Te i inne wydatki firmowe, np. na dojazdy do miejsca pracy, możemy wliczyć w koszty działalności, które obniżają wysokość podatku.
B2B daje większą swobodę – możemy szukać różnych zleceń i pracować dla kilku przedsiębiorstw, ale to zdecydowanie rodzaj umowy dla odważnych.
Warto wiedzieć, że jedynie umowa o pracę daje wszelkie przywileje wynikające z Kodeksu pracy, a więc m.in. prawo do urlopu wypoczynkowego i okresu wypowiedzenia.
Niezależnie, czy to nasza pierwsza praca, czy kolejna, nowy pracodawca zatrudni nas najprawdopodobniej najpierw na okres próbny. To czas, kiedy może sprawdzić, czy jego wybór był trafiony, jak odnajdziemy się w zespole. Po takim teście przyjdzie pora na umowę na czas określony. Maksymalny czas umowy na czas próbny to trzy miesiące. Może on być też krótszy. Obie strony – i pracownik, i pracodawca – mają prawo w każdej chwili zerwać tę umowę. Dostępne formy to: rozwiązanie umowy za porozumieniem stron, za wypowiedzeniem oraz bez wypowiedzenia.
Urlop wypoczynkowy
Osoba, która po raz pierwszy w życiu podpisuje umowę o pracę, nabywa prawo do urlopu z każdym kolejnym przepracowanym miesiącem. Jak stanowi art. 153. Kodeksu pracy:
§ 1. Pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy, w roku kalendarzowym, w którym podjął pracę, uzyskuje prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku.
§ 2. Prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym.
Długość urlopu zależy od stażu pracy, do którego wliczają się też okresy nauki. Może to być 20 dni – gdy staż ten jest krótszy niż 10 lat – lub 26 dni – gdy wynosi on co najmniej 10 lat.
Okres wypowiedzenia
Akt prawny regulujący okres wypowiedzenia – Kodeks pracy przewiduje 3 możliwe opcje.
Okres wypowiedzenia na okresie próbnym zależy od tego, na jaki czas podpisana została umowa o pracę:
- Jeśli podpisaliśmy umowę próbną trwającą 3 miesiące, przysługuje nam 2-tygodniowy okres wypowiedzenia.
- Umowa na krócej niż trzy miesiące, ale dłużej niż 2 tygodnie daje nam prawo do tygodniowego wypowiedzenia.
- Okres próbny do 2 tygodni oznacza okres wypowiedzenia trwający 3 dni.